Nya Dimensioner 1
Nya Dimensioner LEDARE: DEN SOM LYFTER STÅLET MINS
T GÅNGER VINNER
Nya Dimensioner VÄRLDENS SNABBASTE JÄRNMAN!
Nya Dimensioner NOTISER
Nya Dimensioner KUNDREPORTAGE BE GROUP OCH NCC I L
YCKAT SAMARBETE
Nya Dimensioner TILLGÄNGLIGHET OCH HÖG SERVICENIVÅ
I NORR
Nya Dimensioner INTRESSET FÖR BE GROUPS WEBBSHOP V
ÄXER
Nya Dimensioner NYA VERKSAMHETSCHEFEN I NORRKÖPING
Nya Dimensioner UNIK UTSTÄLLNING AV DESIGNADE BRUK
SFÖREMÅL
BRUKSFÖREMÅL I METALL FUNKTIONELL DESIGN VAD? Uts
tällning av klassiska bruksföremål i bland annat aluminium och rostfritt VAR? På Kulturen i Lund VEM? Thomas Lindblad har samlat på serviser, tekannor, kastruller och bestick med mera i över 30 år kriget ansågs det exklusivt. Kastruller i rostfritt var vanliga gåvor i samband med lysningar och bröllop, till exempel fick den gamle kungen, Gustaf VI Adolf, en uppsättning rostfria kastruller i bröllopspresent vilket säger något om hur exklusivt det ansågs. Efter andra världskriget kom produktionen som inte har ekonomiska förutsättningar att köpa nytillverkade designföremål. Så varför då en utställning med de här föremålen? Jo, just för att det handlar om designklassiker som är på väg att försvinna, ett stycke stolt svenskt och nordiskt kulturarv som håller på att gå förlorat. Och så för att igenkänningsfaktorn är så hög, konstaterar samlaren Thomas Lindblad. Hur kommer det sig att han började samla på designade bruksföremål? – Intresset för form och funktion har alltid funnits där, berättar Thomas Lindblad. Det allra första föremålet jag köpte var en mugg i SANplast, med röd utsida och vit insida, formgiven av Sven-Eric Juhlin för Gustafsberg. Detta var på 1990-talet och den rödvita muggen blev starten på en samlarresa som pågår än idag. Tillsammans med en designintresserad kompis åkte han runt till antikaffärer och loppisar i Sverige och övriga Europa. Men medan kompisen var på jakt efter välkända designklassiker, möbler och lampor, riktade Thomas Lindblad sitt fokus på det mindre åtråvärda. Det som stod kvar på hyllorna när de andra antiksamlarna fått sitt. Bara under de första åren lyckades han samla på sig ett par tusen föremål. Plastföremålen fick efterhand sällskap av föremål i pressglas, rostfritt och aluminium. Idag uppskattar Thomas Lindblad att den unika samlingen består av runt 5000 artiklar. Utöver ett 25-tal utställningar har Thomas Lindblad skrivit flera böcker i ämnet. Den första, Bruksföremål av plast (Signum) kom ut 2004. Och 2015 kom boken Aluminium och rostfritt stål. Skandinavisk bruksdesign från 1920-tal till 1970-tal (Atlantis). Rostfritt stål uppfanns i början av förra seklet och de första rostfria hushållsprodukterna kom ut på 1920-talet, berättar Thomas Lindblad. – Tidigare hade man framför allt haft föremål i koppar. Det rostfria stålet hade många fördelar, men det var ett tungt och svårt material att arbeta. Dessutom var det dyrt och ända fram till av bruksföremål i rostfritt, som kaffepannor och bestick, igång på mer allvar. Sverige låg i framkant, berättar Thomas Lindblad vidare. Tillverkarna hette bland annat Fiskars, NilsJohan och Olofström, och kvaliteten på det svenska rostfria stålet var bättre än många andra länders. – I Europa var emaljerat fortfarande vanligast. Men precis som för aluminium så fanns det även lokala skillnader. I södra Sverige låg Kockums, och där var det vanligare med emaljerat. Aluminium, eller bauxit som aluminiummalm kallas, är den vanligaste förekommande metallen i naturen. Den upptäcktes redan i början av 1800-talet och kom att väcka stor uppmärksamhet på världsutställningen i Paris 1855 där den presenterades som ”en exklusiv nyhet, dyrbarare än guld”. Materialets egenskaper: underhållsfritt, starkt, lätthanterat och med en förmåga att sprida en jämn värme, gjorde aluminium till ett favoritmaterial för tillverkning av bruksföremål i hemmet. Skultuna, Fiskars och Kungsörs Bleckkärlsfabrik är några välkända producenter. En sak som var unikt vid den här tiden var att tillverkarna tog hjälp av etablerade designers och konstnärer när de skulle formge sina produkter. FORSELL OCH FLEMMING FAVORITER Sigvard Bernadotte, Folke Arström, Karin Björkquist, Aino Aalto, Timo Sarpaneva, Erik Herlöw och Torbjörn Rygh är några av de framgångsrika formgivare som Thomas Lindblad lyfter fram. Samtliga har uppmärksammats och prisats internationellt på mässor och utställningar. – Men det unika var inte bara att tillverkarna anställde etablerade formgivare, utan också att de fick tid på sig att arbeta med föremålen. Formen var viktig. Ett lock var inte bara ett lock och ett handtag inte bara ett handtag, avslutar Thomas Lindblad. Vilka formgivare och föremål tillhör då samlarens egna favoriter? – Erik Flemming och Pierre Forsell på Skultuna gjorde väldigt fina grejer. Och så klart Sigurd Perssons kaffepannor och bestick. En annan favorit är Olofströms tidiga kastruller, en serie i rostfritt som heter RM och som tillverkades mellan 30-50-talet. ■ NYA DIMENSIONER 19 Kaffekannorna Colombo, 1950-tal, Brasilia, 1962 och Bahia, 1968. Samtliga fabriksdesign av finska Hackman, sedemera Fiskars. Den norska kaffekannan Skjenkekjelen av aluminium, designad av Torbjörn Rygh 1951 för varumärket Il-O-Van, Moss. ” Men det unika var inte bara att tillverkarna anställde etablerade formgivare, utan också att de fick tid på sig att arbeta med föremålen. Formen var viktig. ” Thomas Lindblad
Nya Dimensioner TRISS I NYA SÄLJARE PÅ BE
Nya Dimensioner ANALYS: STABILT MEN DÄMPAT
Nya Dimensioner SÅ HÅLLER BE ÖPPET UNDER JULHELGER
NA